Chuẩn bị cho mùa nóng, nhiều hộ gia đình mời thợ đến vệ sinh, bảo dưỡng kiểm tra lại máy điều hòa. Đó là việc làm hết sức cần thiết để máy có thể làm việc an toàn với độ tin cậy cao và tiết kiệm năng lượng.

Công việc gồm vệ sinh dàn nóng, dàn lạnh, kiểm tra rò rỉ điện, điều khiển từ xa, quạt gió dàn nóng, lạnh, cơ chế đảo gió, máng và ống thoát nước ngưng… và cuối cùng là sự làm việc chuẩn của cả hệ thống máy, đảm bảo độ lạnh. Khi có cảm giác kém lạnh sẽ tiến hành kiểm tra lượng ga nạp. Thợ thường nói là thiếu ga và cần nạp bổ sung. Tiền ga thường cao gấp mấy lần tiền vệ sinh bảo dưỡng. Vậy thực hư việc “nạp ga bổ sung này như thế nào?”. Theo cuốn “Dạy nghề Sửa chữa Tủ lạnh và Máy Điều hòa dân dụng” Nhà xuất bản Giáo Dục 2018 thì có nhiều nguyên nhân kém lạnh khác nhau như:

- Phin lọc không khí bị bẩn

- Có vật cản đường gió ở dàn lạnh (ví dụ bị bẩn, vướng tủ, vướng rèm) và dàn nóng (bị bẩn, lá cây, giấy báo, vướng tường, hút phải khí nóng từ máy điều hòa khác, không thông thoáng…),

- Cài đặt nhiệt độ chưa đúng,

- Cửa ra vào và cửa sổ đóng không kín,

- Lưu lượng gió và hướng gió đặt chưa chuẩn,

- Quạt dàn nóng và dàn lạnh bị hư hỏng không đảm bảo lưu lượng…

Trong cuốn sách đó không nói đến kém lạnh là do thiếu hoặc thừa ga. Vì sao lại như vậy? Vì rằng, về nguyên tắc, khi lắp đặt máy, lượng nạp đã được kiểm tra cẩn thận, thừa thì đã xả bớt ra, thiếu thì đã nạp thêm vào; và khi các mối nối loe vặn chặt theo đúng moment lực yêu cầu (mỗi cỡ loe có moment lực yêu cầu khác nhau, vặn lỏng quá mối loe có thể chưa kín hẳn, vặn chặt quá mối loe có thể bị gãy) thì coi như kín hoàn toàn và máy sẽ vận hành trong nhiều năm (15-20 năm) đến hết tuổi thọ không cần nạp thêm, nạp lại.

Vậy khi nào máy bị kém lạnh do thiếu ga? Máy bị kém lạnh do thiếu ga chỉ khi dàn và đường ống bị thủng, rò rỉ do bị rỉ sét hoặc do bị rung, va chạm, gãy, sây sát ống và mối nối loe không kín… Thực ra đã bị rò rỉ thì máy sẽ mất lạnh hoàn toàn sau kỳ nghỉ đông dài ngày chứ vô cùng hãn hữu tình trạng ‘kém lạnh’ nữa. Công việc khắc phục khá phức tạp là phải làm thủ tục thử kín toàn bộ hệ thống

đường ống tại hiện trường bao gồm cả dàn nóng, dàn lạnh, các mối hàn, mối nối loe… bằng nước xà phòng, máy dò ga điện tử…; nếu không phát hiện được vị trí rò rỉ thì phải tháo dỡ dàn nóng, dàn lạnh để thử kín bằng cách nhúng trong bể nước, sau khi xác định và khắc phục vị trí rò rỉ rồi thì lắp lại, tiến hành các thủ tục thử chân không, thử kín bằng môi chất và nạp ga trở lại. Lưu ý là phải nạp đúng và nạp đủ loại ga của máy. Có nhiều loại ga khác nhau nhưng hiện nay máy điều hòa dân dụng chủ yếu sử dụng ba loại là R22, R410A và R32. Khi nạp có thể sử dụng cân đĩa hoặc cân treo để biết được lượng nạp và tính tiền dễ dàng. Công việc sửa chữa có thể kéo dài trong một vài ngày.

Vậy chủ nhà làm thế nào để kiểm tra xem máy có thiếu ga không? Chủ nhà thường là người không có kiến thức về máy điều hòa không khí, lại cũng không có dụng cụ gì trong tay, thì làm thế nào để kiểm tra?